|
تغییر وزن در طول درمان و عوامل مرتبط با آن در بیماران مبتلا به سل: یک مطالعه کوهورت تاریخی در استان گلستان، ایران (1399)
|
| محمدرضا هنرور، مهسا غفاری، ناصر بهنام پور* |
|
|
|
چکیده: (72 مشاهده) |
زمینه و هدف: سل بیماری عفونی و مزمن بوده که عامل آن باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس است. شایع‌ترین بیماری عفونی که منجر به مرگ بیماران در دنیا می‌شود. کاهش وزن اغلب در بیماران مبتلا به سل هنگام تشخیص بیماری دیده می‌شود. تغییر وزن بدن بیماران به عنوان یک مارکر پیش گویی کننده بالقوه نتیجه درمان سل به ویژه در سل حساس به دارو شناسایی شده است. هدف از مطالعه حاضر بررسی تغییرات وزن در طول درمان در بیماران مبتلا به سل در استان گلستان بود.
روش بررسی: در این مطالعه کوهورت تاریخی، اطلاعات بیماران مبتلا به سل مراجعه کننده به مراکز بهداشت استان گلستان در سال 1399 در اختیار تیم تحقیق قرار گرفت. از 400 بیمار مراجعه کننده، اطلاعات مربوط به 348 نفر بیمار کامل و قابل تجزیه و تحلیل بود. متغیرهای سن، جنسیت، نوع سل، وزن قبل و بعد از درمان، محل سکونت در شهر یا روستا و نتیجه درمان، از پرونده بیماران در سامانه TB Register استخراج شد. سپس تغییرات وزن بیماران به تفکیک متغیرهای ذکر شده با استفاده از آزمون رتبههای علامتدار ویلکاکسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: وزن بیماران بعد از درمان به طور متوسط 98/1 کیلوگرم افزایش داشت که این افزایش از نظر آماری معنیدار بود (P-Value<0.001). افزایش وزن بعد از درمان بر اساس درجه مثبت بودن اسمیر خلط در بیماران ریوی (اسمیر مثبت و منفی) نسبت به بیماران خارج ریوی بیشتر بودف و به طور کلی افزایش وزن در هر سه گروه از نظر آماری معنیدار بود (P-Value<0.001). افزایش وزن در هر سه گروه اسمیرخلط مثبت (یک تا سه مثبت)، از نظر آماری معنیداری بود (P-Value<0.001). بیشترین تغییر وزن در بیماران دارای اسمیر خلط دو مثبت رخ داد. افزایش میانگین وزن هم در بیماران اسمیر خلط منفی و هم سایر حالات از نظر آماری معنیدار بود (P-Value<0.001). افراد دارای اسمیر خلط منفی نسبت به سایر حالات افزایش وزن بیشتری داشتند. هر چند افزایش وزن در مردان کمی بیشتر از زنان بود، اما در هر دو گروه مردان و زنان از نظر آماری معنیدار بود (P-Value<0.001). افزایش میانگین وزن در بیماران ساکن شهر و روستا از نظر آماری معنیدار بود (P-Value<0.001)، اما بیماران ساکن روستا نسبت به بیماران ساکن شهر افزایش وزن بیشتری داشتند. افزایش وزن بیماران در گروه سنی زیر 15 سال (P-Value=0.003 و 65-15 سال P-Value<0.001)، و همچنین بالاتر از 65 سال (P-Value<0.001) از نظر آماری معنیدار بود. کمترین تغییر وزن در گروه سنی بیشتر از 65 سال و بیشترین تغییر در گروه سنی کمتر از 15 سال رخ داده است.
نتیجه‌گیری: نوع بیماری سل ازجمله سل ریوی یا خارج ریوی، درجه مثبت بودن اسمیر خلط، نتایج نهایی درمان، جنسیت، محل سکونت و سن از عوامل مرتبط با تغییر وزن در بیماران مبتلا به سل بودند. مانند سایر مطالعات انجام شده، رابطه معکوس و معنیداری بین سن و افزایش وزن در پایان درمان وجود داشت. بنابراین، این عوامل میتوانند به عنوان عوامل اثر گذار بر روند وزنگیری بیماران مورد توجه قرار گیرند. از آنجا که افزایش وزن بیماران در مقایسه با سایر مطالعات کمتر بوده است، لذا عواملی مانند وضعیت تغذیه بیمار و سواد تغذیهای خانواده بیمار، و همچنین براساس تنوع قومیتی ساکن استان گلستان ممکن است عوامل ژنتیکی نیز توجیه کننده این وضعیت باشند. لذا داشتن اطلاعات بیشتر و همچنین طراحی و اجرای مطالعات گستردهتر مورد نیاز خواهد بود.
|
|
| واژه‌های کلیدی: بیماری سل، ریوی، خارج ریوی، افزایش وزن |
|
|
متن کامل [PDF 530 kb]
(16 دریافت)
|
|
نوع مطالعه: تحقيقي |
موضوع مقاله:
نظام سلامت
|
|
|
|
|
|
