[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: معرفي مجله :: آخرين شماره :: آرشيو مقالات :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
آرشیو مقالات::
در باره نشریه::
بانک‌ها و نمایه‌نامه‌ها::
هیئت تحریریه::
اعضای اجرایی::
ثبت نام::
راهنمای نگارش مقاله::
ارسال مقاله::
فرم تعهدنامه::
راهنما کار با وب سایت::
برای داوران::
پرسش‌های متداول::
فرایند ارزیابی و انتشار مقاله::
در باره کارآزمایی بالینی::
اخلاق در نشر::
در باره تخلفات پژوهشی::
لینکهای مفید::
تسهیلات پایگاه::
تماس با ما::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
Google Scholar

Citation Indices from GS

AllSince 2019
Citations71883390
h-index3219
i10-index22085
:: دوره 23، شماره 1 - ( بهار 1400 ) ::
جلد 23 شماره 1 صفحات 128-121 برگشت به فهرست نسخه ها
تجمع زیستی فلزات آهن و نیکل در عضله ماهی گمگام (Terapon puta)
محمد قلی زاده* 1، بهروز محمدزاده2 ، علی کاظمی3
1- استادیار، گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران. ، gholizade_mohammad@yahoo.com
2- استادیار، گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران.
3- استادیار، گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک، اراک، ایران.
چکیده:   (6763 مشاهده)

زمینه و هدف: ماهیان از جمله موجوداتی هستند که قابلیت تجمع زیستی فلزات سنگین را دارا هستند. ماهی گمگام (Terapon puta) از راسته سوف ماهیان، گونه‌ای کفزی در آب‌های خلیج فارس است. این مطالعه به منظور ارزیابی تجمع زیستی فلزات آهن و نیکل در عضله ماهی گمگام انجام شد.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی – تحلیلی روی 30 قطعه ماهی گمگام صید شده در محدوده اسکله جفره بوشهر (شمال خلیج فارس) طی تابستان 1398 انجام گردید. طول (میلی‌متر) و وزن کل (گرم) ماهی‌ها اندازه‌گیری شد. میزان غلظت عناصر آهن و نیکل در بافت عضله ماهی به منظور مصارف انسانی با استانداردهای جهانی مقایسه و طبق روش آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا (USEPA) برای مصرف ماهی، برآورد جذب روزانه (EDI) و شاخص خطر سرطان‌زایی آلاینده (CR) محاسبه گردید. به طوری که پس از عملیات آماده‌سازی، زیست‌سنجی و هضم عضله ماهی توسط اسید نیتریک غلیظ، اندازه‌گیری غلظت عناصر آهن و نیکل (میلی‌گرم بر کیلوگرم) بافت عضله با دستگاه ICP-OES انجام شد.

یافته‌ها: میانگین غلظت آهن و نیکل در بافت عضله نمونه‌های ماهی به ترتیب به میزان 15.72±36.08 و 0.13±0.39 میلی‌گرم بر کیلوگرم تعیین شد. اختلاف آماری معنی‌داری بین غلظت آهن و نیکل در بافت عضله ماهی گمگام در منطقه نمونه‌برداری مشاهده شد (P<0.05) و این مقادیر در مقایسه با استاندارد FDA کمتر از حد استاندارد بود. بیشترین میزان غلظت عناصر در کلاسه طولی 20 تا 25 سانتی‌متر و کلاسه وزنی 160 تا 230 گرم مشاهده شد. آنالیز رگرسیون خطی نشان داد که رابطه افزایشی قوی (R2=0.9) بین میزان غلظت عناصر آهن و نیکل با طول و وزن کل ماهی‌ها مشاهده شد. میزان جذب روزانه در هر دو فلز از طریق مصرف بافت عضله ماهی گمگام، برای مصرف کنندگان پایین‌تر از دوز مرجع USEPA به‌دست آمد. میزان غلظت آهن در بافت عضله ماهی گمگام در مقایسه با استانداردهای بین‌المللی پایین‌تر و غلظت نیکل در مقایسه با استانداردها سازمان بهداشت جهانی بیش از حد مجاز تعیین شد. شاخص خطر سرطان‌زایی آلاینده برای فلز نیکل، در محدوده قابل قبول بود.

نتیجه‌گیری: غلظت فلزات آهن و نیکل در ماهی گمگام از نظر مسمومیت، برای مصارف انسان قابل قبول ارزیابی شد. شاخص خطر در ماهی گمگام کمتر از یک بود؛ بنابراین مصرف ماهی گمگام سبب بروز عوارض سوء بهداشتی برای مصرف‌کنندگان نخواهد شد.

واژه‌های کلیدی: ماهی گمگام، فلزات سنگین، مسمومیت
Article ID: Vol23-16
متن کامل [PDF 672 kb]   (11465 دریافت)    
نوع مطالعه: تحقيقي | موضوع مقاله: بهداشت محيط
* نشانی نویسنده مسئول: استان گلستان، گنبد کاووس، دانشگاه گنبد کاووس، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، گروه شیلات، تلفن 33261769-017
فهرست منابع
1. Rajaei Q, Pourkhabbaz A, Hesari Motlagh S. [Assessment of Heavy Metals Health Risk of Groundwater in Ali Abad Katoul Plian]. J North Khorasan Univ Med Sci. 2012; 4(2): 155-62. DOI: 10.29252/jnkums.4.2.155 [Article in Persian] [View at Publisher] [DOI]
2. Al-Najare GA, Hantoush AA, Al-Shammary AC, Al-Saad HT. [Bioaccumulation of heavy metals in Acanthopagrus latus collected from Iraqi marine waters]. Iraqi Journal of Aquaculture. 2014; 11(2): 125-38. [Article in Arabic] [View at Publisher]
3. Bellassoued K, Hamza A, Pelt JV, Elfeki A. Seasonal variation of Sarpa salpa fish toxicity, as related to phytoplankton consumption, accumulation of heavy metals, lipids peroxidation level in fish tissues and toxicity upon mice. Environmental Monitoring and Assessment. 2013 Feb; 185(2): 1137-50. DOI: 10.1007/s10661-012-2621-1 [Article] [DOI]
4. Solgi E. [Risk assessment of non-carcinogenic effects of lead, cadmium, and zinc in Cyprinus carpio from Zarivar wetland]. Journal of Health in Field. 2015; 2(4): 18-25. DOI: 10.22037/jhf.v2i4.7575 [Article in Persian] [View at Publisher] [DOI]
5. Alkan N, Aktas M, Gedik K. Comparison of metal accumulation in fish species from the southeastern Black Sea. Bull Environ Contam Toxicol. 2012 Jun; 88(6): 807-12. DOI: 10.1007/s00128-012-0631-x [Article] [DOI]
6. Mitra A, Chowdhury R, Banerjee K. Concentrations of some heavy metals in commercially important finfish and shellfish of the River Ganga. Environmental Monitoring and Assessment. 2012; 184: 2219-30. DOI: 10.1007/s10661-011-2111-x [Article] [DOI]
7. Saremi A. [Cadmium as a carcinogen]. Feyz. 2013; 16(7): 697-98. [Article in Persian] [View at Publisher]
8. Iyengar GV, Nair PP. Global outlook on nutrition and the environment: meeting the challenges of the next millennium. Sci Total Environ. 2000 Apr; 249(1-3): 331-46. DOI: 10.1016/s0048-9697(99)00529-x [DOI] [PubMed]
9. Riede K. Global register of migratory species: from global to regional scales. Final Report of the R&D-Projekt 808 05 081. Bonn: Federal Agency for Nature Conservation. 2004; pp: 211-18.
10. Sarkar B. Heavy metals in the environment. 2nd ed. New York: Marcel Dekker Press. 2002; pp: 1-20.
11. Sathawara NG, Parikh DJ, Agarwal YK. Essential heavy metals in environmental samples from western India. Bull Environ Contam Toxicol. 2004; 73(4): 756-61. DOI: 10.1007/s00128-004-0490-1 [Article] [DOI]
12. Kheirabadi H, Afyuni M, Ayoubi S, Soffianian A. [Risk Assessment of Heavy Metals in Soils and Major Food Crops in the Province of Hamadan]. Journal of Water and Soil Science. 2016; 19 (74): 27-38. DOI: 10.18869/acadpub.jstnar.19.74.3 [Article in Persian] [View at Publisher] [DOI]
13. Yi Y, Tang C, Yi T, Yanga Z, Zhang S. Health risk assessment of heavy metals in fish and accumulation patterns in food web in the upper Yangtze River, China. Ecotoxicology and Environmental Safety. 2017 Nov; 147: 295-302. DOI: 10.1016/j.ecoenv.2017.07.022 [Article] [DOI]
14. Koshafar A, Savari A, Sakhaei N, Archengi B, Karimi Organi F. [Evaluation of carcinogenicity and non-carcinogenicity of heavy metals in the dominant muscle of Bahmanshir River]. Journal of Animal Environment. 2019; 11(4): 155-162. [Article in Persian] [View at Publisher]
15. Huang X, Qin D, Gao L, Hao Q, Chen Z, Wang P, et al. Distribution, contents and health risk assessment of heavy metal(loid)s in fish from different water bodies in Northeast China. RSC Adv. 2019; 9(57): 33130-39. DOI: 10.1039/C9RA05227E [Article] [DOI]
16. Nollet LML. Handbook of Food Analysis: Physical characterization and nutrient analysis. 2nd ed. New York: CRC Press. 2004; p: 912.
17. Planning and Budget Office. [Statistical Yearbook of Iran Fisheries Organization 2012-2016]. 1st ed. Tehran: Iran Fisheries Organization. 2017; p: 64. [Persian]
18. Saha N, Mollah MZI, Alam MF, Rahman MS. Seasonal investigation of heavy metals in marine fishes captured from the bay of Bengal and the implications for human health risk assessment. Food Control. 2016 Dec; 70: 110-18. DOI: 10.1016/j.foodcont.2016.05.040 [Article] [DOI]
19. Suvarapu LN, Baek SO. Determination of heavy metals in the ambient atmosphere. Toxicol Ind Health. 2017 Jan; 33(1): 79-96. DOI: 10.1177/0748233716654827 [DOI] [PubMed]
20. Miri M, Akbari E, Amrane A, Jafari SJ, Eslami H, Hoseinzadeh E, et al. Health risk assessment of heavy metal intake due to fish consumption in the Sistan region, Iran. Environmental Monitoring and Assessment. 2017; 189(11): 583. [View at Publisher]
21. Dural M, Lugal Göksu MZ, AkifÖzak A. Investigation of heavy metal levels in economically important fish species captured from the Tuzla lagoon. Food Chemistry. 2007; 102(1): 415-21. DOI: 10.1016/j.foodchem.2006.03.001 [Article] [DOI]
22. Shahri E, Velayatzadeh M. [The Effect of Cold and Warm Seasons on Accumulation of Nickel, Cadmium and Lead in Muscle of Acanthopagrus latus and Platycephalus indicus from Oman Sea (Chabahar)]. Journal of Marine Science and Technology Research. 2017; 12(1): 10-21. [Article in Persian] [View at Publisher]
23. Dadolahi Sohrab A, Bagher Nabavi SM, Kheivar N. [The Relationships Between Biometric Characteristics of Barbus Grypus with Heavy Metals Levels in Tissues (Muscle And Gill) From Arvand River, Iran]. Iranian Scientific Fisheries Journal. 2009; 17(4): 27-34. [Article in Persian] [View at Publisher]
24. Shirvani Mahdavi E. [Measurement of Lead and Cadmium in Sillago sihama and Terapon Jarbua fish tissues in the southern region of Qeshm Island]. Journal of Marine Science and Technology Research. 2016; 11(1); 22-29. [Article in Persian] [View at Publisher]
25. Tahsini H, Alizadeh M, Gavilian H. [Evaluation of Heavy Metals Concentration and Its Consumption Risk in Trout Fish (Oncorhynchus Mykiss)]. J Environ Health Eng. 2019; 6(2): 187-96. DOI: 10.29252/jehe.6.2.187 [Article in Persian] [View at Publisher] [DOI]
ارسال پیام به نویسنده مسئول


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Gholizadeh M, Mohammadzadeh B, Kazemi A. Determination of iron and nickel metals in the muscle of fish Terapon puta. J Gorgan Univ Med Sci 2021; 23 (1) :121-128
URL: http://goums.ac.ir/journal/article-1-3845-fa.html

قلی زاده محمد، محمدزاده بهروز، کاظمی علی. تجمع زیستی فلزات آهن و نیکل در عضله ماهی گمگام (Terapon puta). مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي گرگان. 1400; 23 (1) :121-128

URL: http://goums.ac.ir/journal/article-1-3845-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 23، شماره 1 - ( بهار 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها
مجله دانشگاه علوم پزشکی گرگان Journal of Gorgan University of Medical Sciences
Persian site map - English site map - Created in 0.05 seconds with 38 queries by YEKTAWEB 4660
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons — Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)