ژیاردیازیس :
ژیاردیازیس یک بیماری اسهالی است که بهوسیله تکیاخته انگلی بهنام ژیاردیا لامبلیا ( Giardia lamblia ) ایجاد میشود. این تک یاخته را اولین بار لونهوک در سال 1681 میلادی در نمونه مدفوع اسهالی خود کشف کرد. وقتی فردی یا حیوانی به ژیاردیا آلوده شود انگل در روده باریک ساکن شده و از طریق مدفوع دفع میگردد. انگل دارای دو شکل تروفوزوئیت و کیست است. تروفوزوئیتهای ژیاردیا در بخش فوقانی روده کوچک و در تماس با مخاط زندگی میکنند. کیست شکل مقاوم انگل بوده و میتواند در خارج از بدن و در محیط تا ماهها زنده بماند. ژیاردیا انتشار جهانی داشته و در مناطق گرمسیر بیشتر از مناطق سردسیر است.
در بین کودکان 4 تا 11 سال شایعتر بوده و با توجه به مطالعات مختلف میانگین درصد آلودگی این تکیاخته در ایران حدود 16% می باشد.
علائم بالینی
عفونت ژیاردیا میتواند علائم متفاوتی از قبیل اسهال، نفخ شکم، کرامپهای شکمی، بیاشتهایی، کاهش وزن، سوء جذب ویتامینهای محلول در چربی مثل ویتامین A و نیز ویتامین B12 ، تغییر در ساییدگی پرزهای روده، دفع مدفوع چرب داشته باشد و یا هیچگونه علائمی نداشته باشد. علائم ژیاردیا معمولاً 1 تا 2 هفته پس از آلودهشدن بروز میکند.
راه انتقال
انتقال ژیاردیا به انسان از طریق مدفوعی-دهانی بوده و منابع اصلی آلودگی آب و مواد غذایی هستند. بنابراین بلع کیست ژیاردیا هر طریق(آب آشامیدنی و غذای آلوده، آب استخرها، سطوح آلوده اماکن بهداشتی عمومی، تماس با افراد آلوده با یا بدون علائم...) میتواند باعث استقرار انگل در روده باریک و ژیاردیازیس گردد.
تماسهای جنسی بهویژه تماس مقعدیدهانی در انتقال ژیاردیا نقش داشته و گزارشهایی مبنی بر شیوع بالای عفونت در بین مردان هم جنس باز وجود دارد.
تشخیص
برای تشخیص ژیاردیازیس میتوان از علائم بالینی و روشهای پاراکلینیکی مانند فلوئوروسکوپی در سطح دوازدهه و ژژنوم (نشان دادن افزایش تحریک) ، اشعه ایکس (مشخص شدن آسیبهای ایجاد شده)، روشهای انگلشناسی (دیدن انگل در آزمایش مدفوع) و روشهای سرولوژی ( ELISA و IFA ) استفاده نمود.
پیشگیری
با توجه به راه انتقال بیماری، شستن دستها با آب و صابون پس از اجابت مزاج و رعایت اصول بهداشت فردی مهمترین راه پیشگیری از ابتلا به ژیاردیازیس است.
درمان
درمان دارویی در بیشتر موارد موثر است.
250 میلیگرم مترونیدازول سهبار در روز و به مدت 5 الی 7 روز توصیه میشود .