زمینه و هدف : به‌کارگیری روش‌هایی برای افزایش مدت زمان ماندگاری محصولات لبنی با استفاده از نگهدارنده‌های طبیعی ضروری است. این مطالعه به منظور تعیین اثر ضدمیکروبی عصاره آبی پوست پرتقال و اثر آن بر مدت زمان ماندگاری شیرطعم‌دار انجام شد.

روش بررسی : در این مطالعه توصیفی - تحلیلی فعالیت ضدمیکروبی عصاره آبی پوست پرتقال به روش انتشار دیسک و تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) به روش رقیق کردن متوالی محیط کشت مایع بر روی میکروارگانیسم‌های استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیاکلی و کاندیداآلبیکانس انجام شد. سپس اثر آن بر مدت زمان ماندگاری شیرطعم‌دار ارزیابی گردید.

یافته‌ها : عصاره آبی پوست پرتقال با استفاده از هر دو روش انتشار دیسک و MIC ، بیشترین اثر را بر روی استافیلوکوکوس اورئوس و کاندیداآلبیکانس به ترتیب با قطر هاله 29.06 میلی‌متر و 50 میلی‌متر و حداقل غلظت مهارکنندگی 2mg/ml برای هر دو میکروارگانیسم نشان داد. کمترین اثر بر روی اشریشیاکلی با قطر هاله 7.11 میلی‌متر و حداقل غلظت مهارکنندگی 15mg/ml مشاهده شد. همچنین در شیر نیز 0.17 g/ml عصاره آبی پوست پرتقال باعث کاهش رشد میکروارگانیسم‌های مورد مطالعه در زمان‌های 6، 12، 24، 48 و 72 ساعت گردید. دما بر روی رشد کاندیدا آلبیکانس در شیر اثرگذار بود. به طوری که با کاهش دما رشد میکروارگانیسم کاهش نشان داد (P<0.05). اثر معنی‌‌دار مهاری عصاره بر روی استافیلوکوکوس اورئوس بیشتر از اشریشیاکلی بود (P<0.05).

نتیجه‌گیری : عصاره آبی پوست پرتقال بر روی رشد استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیاکلی و کاندیدا آلبیکانس در شرایط آزمایشگاهی و نیز در شیر اثر مهاری داشت.