---

خواب یکی از عناصر مهم در چرخه های شبانه روزی است که با بازسازی قوای فیزیکی و هیجانی همراه است. از آن جا که انسان ها یک سوم زندگی خود را در خواب می گذرانند و بیش از 30 درصد مردم دنیا از اختلالات خواب رنج می برند، می توان گفت، اختلالات خواب از بزرگترین اختلالات روانی می باشد. پژوهش توصیفی حاضر به منظور تعیین بعضی از انواع اختلالات خواب نظیر بی خوابی ها، خواب آلودگی مفرط و اختلالات عملکردی خواب پرستاران شاغل در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی صورت گرفت. در این مطالعه 751 پرستار 45-20 ساله شرکت داشتند. بعد از جمع آوری اطلاعات به وسیله پرسشنامه و انجام آزمون های آماری ایفته ها نشان داد بیشترین اختلالات خواب از نوع بی خوابی ها(اختلال در تداوم خواب با72.4 درصد، اختلال در شروع خواب با55.8 درصد)، بیدار شدن زودرس (52.7 درصد)، خواب آلودگی مفرط(65.5 درصد) و ناهنجاری خواب (36.9 درصد) بود. همچنین بین بعضی از عوامل جمعیتی شناختی نظیر سن، جنس، سابقه کار، سمت، وضعیت ازدواج و وضعیت نوبت کاری با اختلالات خواب همبستگی معنی داری وجود داشت نتیجه این وجود اختلالات خواب در بین پرستاران نشانگر درگیر بودن شغل پرستاری با اختلال دوره زیستی خواب می باشد.

---

تنیدگی یا استرس به مجموع واکنش های جسمی و روانی اطلاق می شود که می تواند موجب برهم زدن تعادل در افراد گردد. یکی از انواع تنیدگی، تنیدگی ناشی از محیط کاری است که بسته به عوامل تنش زای درونی خود می تواند کارکنان را تحت تاثیر قرار دهد. این یک مطالعه توصیفی - تحلیلی است که در سال 1380 با هدف تعیین میزان استرس کارکنان اتاق عمل بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی گرگان و رابطه آن با برخی از عوامل مرتبط صورت گرفته است. جامعه پژوهش 104 نفر از کارکنان اتاق عمل بیمارستان های وابسته به دانشگاه بودند و ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه ای با محتوی متغیرهای جمعیت شناختی، عوامل تنش زای محیط فیزیکی و ذهنی اتاق عمل و آزمون استاندارد استرس زندگی حرفه ای بود. نتایج نشان داد که بیشتر (54.4 درصد) واحدهای پژوهشی استرس ضعیف دارند و از بین کل عوامل تنش زای محیط اتاق عمل بیشترین عامل تنش زا، بوهای ناخوشایند (76 درصد) و کمترین آن نیز مربوط به ارتباط و همکاری نامناسب تیم کاری (29.7 درصد) بود. همچنین، وسایل و امکانات پرسنلی نیز (42.6 درصد) عامل تنش زای متوسط محسوب گردید. علی رغم تنش زایی تک تک عوامل محیطی اتاق عمل، بین استرس و عوامل تنش زای محیط فیزیکی و ذهنی اتاق عمل رابطه معنی دار آماری وجود نداشت و در تعیین رابطه استرس با متغیرهای جمعیت شناختی، استرس با سن (P=0.01) و سابقه کار (P=0.005) ارتباط معنی دار و همبستگی معکوس داشت به طوری که با افزایش سن و سابقه کار، میزان استرس کمتر می شد. با توجه به نتایج به دست آمده توصیه می شود که از افراد مسن و با تجربه و سابقه کار بیشتر برای محیط اتاق عمل استفاده گردد. به علاوه، چون عوامل متعددی بر میزان استرس کارکنان اتاق عمل موثر است و محقق تنها در پی بررسی رابطه استرس با برخی از عوامل مرتبط بوده است. بنابراین، پیشنهاد می شود که طی برنامه های پژوهشی آتی این عوامل نیز بررسی شوند.

---

زمینه و هدف : رضایت شغلی از جمله مقوله‌هایی است که تحت تاثیر شیوه رهبری مدیران بوده و می‌تواند بر عملکرد سازمان‌های بهداشتی اثر بگذارد. این مطالعه به منظور تعیین رابطه شیوه‌های رهبری مدیران پرستاری و میزان رضایت شغلی کارکنان پرستاری انجام گرفت.

روش بررسی:  این مطالعه توصیفی مقطعی روی 720 نفر از کارکنان پرستاری شاغل در مراکز آموزشی درمانی شهرگرگان طی سال 1385 انجام شد. متغیرهای اصلی مطالعه شیوه رهبری و رضایت شغلی و ابزار گردآوری داده‌ها سه پرسشنامه ویژگی‌های دموگرافیک، پرسشنامه رضایت شغلی و پرسشنامه استاندارد رهبری بارک بود. داده‌های‌ جمع‌آوری شده با کمک آزمون‌های آماری کای‌اسکوار، من‌ویتنی و آنالیز واریانس تجزیه وتحلیل شد.

یافته‌ها : نتایج به دست آمده نشان داد که اکثریت نمونه‌ها زن (3/74درصد)، با سمت پرستار (6/86درصد)، دارای میانگین سنی 32/7±7/32 سال و سابقه خدمت 16/6±53/8 سال بودند. رضایت اکثر آنان (8/79درصد) درحد کم و متوسط بود. 2/63درصد از واحدهای پژوهش مدیران خود را وظیفه‌گرا و 9/34درصد نمونه‌ها آنان را تحول‌گرا می‌دانستند. تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد، آن دسته از کارکنانی که سرپرستاران خود را وظیفه‌گرا می‌دانستند، در مقایسه با افراد معتقد به مدیریت پرستاری تحول‌گرا، از رضایت شغلی بالاتری برخوردار بودند (میانگین نمره رضایت 01/88 در برابر 36/86). این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار نبود.

نتیجه‌گیری: باتوجه به این که بین شیوه رهبری سرپرستاران و رضایت پرستاران رابطه‌ای یافت نشد، انجام مطالعات بیشتر به منظور شناخت سایر عوامل مرتبط با رضایت شغلی ضروری به نظر می‌رسد.