زمینه و هدف: آسپیراسیون جسم خارجی علت مرگ در 7 درصد کودکان زیر 4 سال است. کودکان به دلیل نداشتن دندان‌های مولار و در نتیجه جویدن نامناسب غذا و از طرفی انجام فعالیت‌های مختلف از جمله حرف زدن، خندیدن و حتی دور خود چرخیدن حین غذا خوردن بیشتر در خطر آسپیراسیون هستند. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی آسپیراسیون جسم خارجی در کودکان زیر 10 سال انجام شد.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی روی 50 کودک (21 پسر و 29 دختر) زیر 10 سال با تشخیص نهایی آسپیراسیون جسم خارجی بستری شده در مرکز آموزشی درمانی طالقانی گرگان از مهر ماه سال 1395 لغایت مهر ماه سال 1396 انجام شد. مشخصات دموگرافیک، نتایج حاصل از معاینه فیزیکی، رادیوگرافی و برونکوسکوپی ثبت شده در پرونده و گزارش رادیولوژی توسط متخصص ریه و رادیولوژی جمع‌آوری شدند.

یافته‌ها: شایع‌ترین سن آسپیراسیون جسم خارجی بین 1 تا 3 سال (58 درصد)، سپس بالای 3 سال (24درصد) و زیر یکسال (18درصد) تعیین شد. علایم بیماران دچار آسپیراسیون جسم خارجی به ترتیب شامل سرفه (64درصد)، خس خس سینه (52 درصد)، تنگی نفس (32 درصد)، دچار خفگی حین تغذیه (30 درصد) بودند. بیشترین یافته بالینی در معاینه به ترتیب شامل سمع ویزینگ (40درصد)، کاهش صدای ریوی (34درصد)، سمع استریدور (20درصد) و سمع رونکای (6درصد) بودند. شایع‌ترین یافته‌های رادیولوژیک به ترتیب شامل پر هوایی ریه راست (24 مورد، 48 درصد)، شیفت مدیاستن به چپ (15 مورد، 30 درصد)، آتلکتازی ریه راست (10 مورد، 20 درصد) و پرهوایی ریه (8 مورد، 16 درصد) تعیین شدند. تنها در یک مورد (2 درصد) جسم رادیو آپاک دیده شد که در ریه راست قرار داشت. در 32 درصد موارد بررسی گرافی نرمال بودند. در 70 درصد موارد بیماران کمتر از 24 ساعت، در 26 درصد بین یک تا 15 روز و در 4 درصد از موارد بیش از 15 روز به مراکز درمانی آورده شده بودند. شایع‌ترین جسم خارجی آجیل (32 درصد) و پس از آن اشیا پلاستیکی (26 درصد) بودند. آسپیراسیون در 14 درصد توسط تخم آفتابگردان و در 10 درصد توسط حبوبات ایجاد شده بود. 18 درصد نیز سایر اجسام خارجی را تشکیل دادند.

نتیجه‌گیری: بیشترین علامت بالینی آسپیراسیون جسم خارجی شامل سرفه، سمع ویزینگ و پر هوایی ریه راست بودند.