زمینه و هدف : ترکیبات نفتی آروماتیک جزء مهم‌ترین آلاینده‌های آلی بوده که به‌واسطه عوارض جانبی متعدد نظیر سرطان‌زایی، جهش‌زایی و سم‌زایی از خطرناک‌ترین ترکیبات نفتی است. در بین باکتری‌های تجزیه کننده ترکیبات آروماتیک، سودوموناس‌ها به‌واسطه توانایی تولید آنزیم‌های تجزیه کننده از ابزارهای مهم بیولوژیک در جهت کاهش انواع آلاینده‌ها از جمله هیدروکربن‌های سه‌حلقه‌ای آنتراسن است. این مطالعه به منظور ارزیابی توانایی سودوموناس آئروجینوزا جدا شده از مصب رودخانه برای تجزیه آنتراسن در مقیاس آزمایشگاهی انجام شد.

روش بررسی : در این مطالعه توصیفی – تحلیلی نمونه‌ها از رسوبات مصب رودخانه بابلرود اخذ و پس از انتقال به آزمایشگاه در محیط کشت حداقل MSM (Minimal Salt Medium) کشت داده شدند. پس انجام تست‌های بیوشیمایی و آزمایشات تکمیلی مولکولی، یکی از باکتری‌های جدا شده سودوموناس آئروجینوزا بود. برای ارزیابی تجزیه بیولوژیکی آنتراسن توسط سودوموناس، از عواملی نظیر pH (دامنه 6.5 و 7.5)، دما (25 و 35 درجه سانتی‌گراد) و غلظت آنتراسن (150 و 200 میلی‌گرم در لیتر) استفاده شد. روند تغییرات آنتراسن و باکتری در زمان‌های صفر، 24 و 48 ساعت به ترتیب با استفاده از دستگاه HPLC و قرائت جذب نوری با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر تعیین گردید.

یافته‌ها : شرایط بهینه برای تجزیه آنتراسن شامل pH=7.5، دمای 35 درجه سانتی‌گراد و غلظت 150 میلی‌گرم در لیتر از آنتراسن بود و با افزایش زمان انکوباسیون، روند تجزیه آنتراسن نیز سریع‌تر صورت گرفت. بازده تجزیه بیولوژیکی آنتراسن در حضور سودوموناس 50 درصد در طول دو روز بود که نشان‌دهنده توانایی بالای آنزیمی این باکتری است.

نتیجه‌گیری : با توجه به پتانسیل رشد بالای سودوموناس در محیط‌های نامناسب و تولید طیف وسیعی از آنزیم‌های تجزیه کننده توسط این باکتری می‌توان از آن به عنوان باکتری شاخص برای حذف آنتراسن استفاده نمود.