پدافند غیرعامل با مفهوم کلی دفاع در برابر تهاجم، بدون استفاده از سلاح و درگیرشدن مستقیم، سابقه ای طولانی در تاریخ بشری به قدمت خلقت انسان دارد.

  انجام اقدامات دفاع غیرعامل در ابعاد گوناگون در حال کنونی در جهت مقابله با تهاجمات دشمن(نظامی و غیرنظامی)، بلاهای طبیعی و غیرطبیعی و تقلیل خسارات ناشی از حملات نظامی دشمن چون: حملات هوایی، زمینی، دریایی و غیرنظامی چون: حملات سایبری، جنگ نرم و بلاهای طبیعی چون: طوفان، سیل، زلزله و... غیرطبیعی چون: سرقت و... موضوعی بنیادی است که وسعت و گستره آن، تمامی زیر ساخت های کلیدی، مراکز حیاتی، حساس و مهم نظامی و غیرنظامی کشور چون پالایشگاهها، نیروگاه ها، بنادر، فرودگاه ها، مجتمع های بزرگ صنعتی، مراکز بهداشتی و درمانی، قرارگاهها و مراکز عمده فرماندهی نظامی و هدایت و تصمیم گیریهای سیاسی، مراکز اصل مخابراتی و ارتباطی، پل های استراتژیک، صنایع نظامی، پایگاه های هوایی، سایت های موشکی، مراکز و ایستگاه های رادیویی، تلویزیون، انبارهای عمده مواد غذایی و دارویی، مراکز جمعیتی و قرارگاه های تاکتیکی، مقرهای عمده آماری و پشتیبانی و .... را در بر می گیرد.

  تجارب حاصله از جنگ های گذشته از قبیل جنگ ۱۱ هفته ای سال ۱۹۹۹ ناتو علیه یوگسلاوی، جنگ سال ۲۰۰۳ آمریکا و انگلیس علیه عراق، جنگ ۳۳ روزه سال ۲۰۰۶ اسرائیل علیه لبنان و دیگر جنگ های نظامی و غیرنظامی موید این نظر است که کشور مهاجم جهت درهم شکستن اراده ملّت و توان سیاسی، اقتصادی، نظامی و مدیریتی کشور مورد تهاجم با اتخاذ استراتژی انهدام مرکز ثقل، توجه خود را صرف بمباران و انهدام مراکز حیاتی، حساس و مهم می نماید.

  همچنین تجارب حاصله از بلاهای طبیعی به وجود آمده چون زلزله بم در سال۱۳۸۲، سیل گلستان در سال۱۳۸۰و ... در کشور عزیزمان ایران ، موید این نظر است کشورهای که مورد تهاجم بلاهای طبیعی قرار گرفته اند به علّت عدم رعایت اصول پدافند غیرعامل دچار خسارت زیاد مالی و جانی و گاه بلندمدت قرار گرفته اند.

  امروزه کشورهای که طعم خرابی و خسارات ناشی از جنگ، بلاهای طبیعی و... را چشیده اند،جهت حفظ سرمایه های ملّی و منابع حیاتی خود توجه خاص و ویژه ای به دفاع غیرعامل نموده و در راهبرد دفاع خود جایگاه والایی برای آن قایل غیر از حوادث و بلایای طبیعی ، موضوع تهدید های درونی و برونی توسط دشمن نیز،یکی از دغدغه های پدافند غیر عامل است و در این مبحث وزارت بهداشت و درمان و دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی وظیفه خطیری بر عهده دارد.