Journal of Gorgan University of Medical Sciences
مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي گرگان
J Gorgan Univ Med Sci
Medical Sciences
http://goums.ac.ir/journal
59
journal58
1562-4765
2008-4080
fa
jalali
1397
12
1
gregorian
2019
3
1
21
1
online
1
fulltext
fa
اثر کنترل جوندگان صحرایی در کاهش لیشمانیوز جلدی نوع روستایی در استان گلستان (1395)
Effect of wild rodents control in reduction of zoonotic cutaneous leishmaniasis in Golestan province, north of Iran (2016)
بهداشت محيط
Environmental Health
تحقيقي
Original Articles
<p dir="RTL" style="font-style:normal;"><span style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:tahoma,sans-serif;"><span style="font-size:10.0pt;">زمینه و هدف: بیماری لیشمانیوز یکی از مهمترین بیماریهای ناقلزاد است که توسط پشه خاکیها به انسان و دیگر حیوانات منتقل میشود. این مطالعه به منظور تعیین اثر کنترل جوندگان صحرایی در کاهش لیشمانیوز جلدی نوع روستایی انجام شد.</span></span></span></span></p>
<p dir="RTL" style="font-style:normal;"><span style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:tahoma,sans-serif;"><span style="font-size:10.0pt;">روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی، عملیات کنترل جوندگان با استفاده از سم فسفردوزنگ </span></span></span></span><span dir="LTR" style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">2.5%</span></span></span></span> <span style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:tahoma,sans-serif;"><span style="font-size:10.0pt;">در ماههای اردیبهشت، تیر و شهریور سال 1395 در 45 روستای شهرستان گنبدکاووس استان گلستان انجام گردید. مراحل اجرای عملیات در هر یک از روستاها امتیازبندی شد. به طوری که به هر یک از مراحل لانهکوبی (یک مرحله) و طعمهگذاری (سه مرحله) 25 امتیاز در نظر گرفته شد. بروز بیماری گزارش شده در هر یک از روستاها نیز استخراج شد. در نهایت ارتباط بین امتیاز جوندهکشی در هر یک از روستاها با بروز بیماری مورد مقایسه قرار گرفت.</span></span></span></span></p>
<p dir="RTL" style="font-style:normal;"><span style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:tahoma,sans-serif;"><span style="font-size:10.0pt;">یافتهها: لانههای فعال جوندگان در اطراف 45 روستا وجود داشت. پس از اتمام عملیات کنترل جوندگان، هفده روستا امتیاز </span></span></span></span><span style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:tahoma,sans-serif;"><span style="font-size:10.0pt;">صفر تا 25،</span></span></span></span><span style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:tahoma,sans-serif;"><span style="font-size:10.0pt;"> هشت روستا امتیاز 26 تا 50، شانزده روستا امتیاز 51 تا 75 و چهار روستا امتیاز 76 تا 100 را کسب کردند. میانگین میزان بروز بیماری در این روستاها به ترتیب </span></span></span></span><span dir="LTR" style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">3466.9±2473.5</span></span></span></span><span style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:tahoma,sans-serif;"><span style="font-size:10.0pt;">، </span></span></span></span><span dir="LTR" style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">2828±1929.1</span></span></span></span><span style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:tahoma,sans-serif;"><span style="font-size:10.0pt;">، </span></span></span></span><span dir="LTR" style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">4515.4±3478.4</span></span></span></span> <span style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:tahoma,sans-serif;"><span style="font-size:10.0pt;">و </span></span></span></span><span dir="LTR" style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">636.3±546.6</span></span></span></span> <span style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:tahoma,sans-serif;"><span style="font-size:10.0pt;">تعیین شد. بین اجرای عملیات جوندهکشی و بروز بیماری سالک ارتباط آماری معنیدار یافت شد. بهطوری که بروز بیماری در روستاهای دارای امتیاز جوندهکشی 76 تا 100 نسبت به روستاهای دارای امتیاز 51 تا 75 و 26 تا 50 کاهش آماری معنیداری نشان داد (</span></span></span></span><span dir="LTR" style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">P<0.05</span></span></span></span><span style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:tahoma,sans-serif;"><span style="font-size:10.0pt;">).</span></span></span></span></p>
<p dir="RTL" style="font-style:normal;"><span style="font-weight:normal;"><span style="color:windowtext;"><span style="font-family:tahoma,sans-serif;"><span style="font-size:10.0pt;">نتیجهگیری: با توجه به کاهش بروز بیماری لشمانیوز جلدی در روستاهای با امتیاز بالای جوندهکشی در شهرستان گنبدکاووس، اجرای عملیات کنترل جوندگان صحرایی به صورت اصولی ضروری بهنظر میرسد.</span></span></span></span></p>
<strong>Background and Objective: </strong><em>Leishmaniasis</em> is one of the most important vector-borne diseases which transmitted by sand flies to humans and other animals. This study was conducted to determine the effect of wild rodents control in decreasing zoonotic <em>cutaneous leishmaniasis</em> (ZCL) in Golestan province, north of Iran during 2016.<br>
<strong>Methods: </strong>In this descriptive-analytic study, rodent control operation was conducted using Zinc phosphide 2.5% in May, July and September 2019 in 45 villages of Gonbad Kavous County in Golestan province, north of Iran during 2016. The stages of operation in each of the villages were scored, as we considered 25 score for each stage of destruction of nests (one stage) and baiting in nests (three stages). Also, incidence rate which is reported in each of the villages was extracted. Finally, the relationship between rodenticide scores in each village with the incidence of disease was compared.<br>
<strong>Results: </strong>There were rodent’s active burrows around 45 villages. After the end of rodents control operation, 17 villages got 0-25 scores, 8 villages 26-50, 16 villages 51-75 and 4 villages 76-100. The mean incidence rate in these villages was determined 3466.9±2473.5, 2828±1929.1, 4515.4±3478.4 and 636.3±546.6, respectively. There was a significant relationship between the implementation of rodents control operation and incidence rate of ZCL, so that in villages with a score of between 76-100, the incidence rate was significantly lower than in the villages with a score of between 51 -75 and 26-50 (P<0.05).<br>
<strong>Conclusion: </strong>Regarding the reduction of the incidence of <em>cutaneous leishmaniasis</em> in villages with high scores in Gonbad-e Kavus County, north of Iran, the implementation of rodents control operation seems to be necessary.
کنترل جوندگان , لیشمانیوز جلدی , گنبد کاووس , استان گلستان
Rodents control, Cutaneous leishmaniasis, Golestan Province, Iran
94
100
http://goums.ac.ir/journal/browse.php?a_code=A-10-792-9&slc_lang=fa&sid=1
Ehsan Allah
Kalteh
احسان الله
کلته
5900319475328460052606
5900319475328460052606
No
M.Sc in Epidemiology, Health Management and Social Development Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
کارشناس ارشد اپیدمیولوژی، مرکز تحقیقات مدیریت سلامت و توسعه اجتماعی، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران
Aiuob
Sofizadeh
ایوب
صوفی زاده
a_sofizadeh@yahoo.com
5900319475328460052607
5900319475328460052607
Yes
Ph.D in Medical Entomology and Vector Control, Infectious Disease Research Control, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan,Iran
دکتری تخصصی حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین، مرکز تحقیقات بیماریهای عفونی، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران
Abdol Halim
Yapng Gharavi
عبدالحلیم
یاپنگ غراوی
5900319475328460052608
5900319475328460052608
No
B.Sc in Public Health, Maraveh Tappeh County Health Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
کارشناس بهداشت عمومی، مرکز بهداشت شهرستان مراوه تپه، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران
Ghorban Mohammad
Ozbaki
قربان محمد
ازبکی
5900319475328460052609
5900319475328460052609
No
B.Sc in Medical Entomology and Vector Control, Gonbad Kavous County Health Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
کارشناس حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین، مرکز بهداشت شهرستان گنبدکاووس، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران
Hamid Reza
Kamalinia
حمیدرضا
کمالی نیا
5900319475328460052610
5900319475328460052610
No
General Physician, Health Deputy, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
پزشک عمومی، معاونت بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران
Ali
Bagheri
علی
باقری
5900319475328460052611
5900319475328460052611
No
General Physician, Health Deputy, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
پزشک عمومی، معاونت بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران
Jalal
Sarli
جلال
سارلی
5900319475328460052612
5900319475328460052612
No
B.Sc in Public Health, Gonbad Kavous County Health Center, Golestan University of Medical Sciences,Gorgan, Iran
کارشناس بهداشت عمومی، مرکز بهداشت شهرستان گنبدکاووس، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران