---

تمام گونه های میکوباکتریوم ها به غیر از مایکوباکتریوم توبرکلوزیس، لپره و بوویس جز میکوباکتریوم های محیطی تلقی می گردند که به طور معمول از خاک، آب، گرد و غبار و ... قابل جداسازی هستند. علاوه بر بیماری زایی نقش مهم دیگر میکوباکتریوم های محیطی تاثیر بر سیستم ایمنی افراد می باشد. که ممکن است در برابر بیماری های میکوباکتریال نقش مفید و یا تخریبی داشته باشد. استان گلستان از نظر شیوع بیماری سل دارای دو منطقه است. در منطقه غرب استان گلستان شیوع سل نسبت به منطقه شرق استان کمتر است. هدف این مطالعه علاوه بر تعیین انواع میکوباکتریوم های محیطی در دو منطقه، مقایسه فراوانی و تنوع آنها با یکدیگر می باشد. برای این منظور از خاک این دو منطقه نمونه گیری صورت گرفت و پس از مراحل تیمار، روی محیط لوون اشتاین جانسون کشت داده شد. به طور کلی 220 نمونه گرفته شد که 120 نمونه از مناطق پرشیوع سل بود که از این تعداد 25 عدد (20.8 درصد) کشت مثبت شدند و 47 نوع میکوباکتریوم تشخیص داده شد. در 100 نمونه گرفته شده از مناطق کم شیوع سل، 66 مورد (66 درصد) کشت مثبت شدند که 114 نوع میکوباکتریوم تشخیص داده شد. در نتیجه در کل استان بدون در نظر گرفتن شیوع سل از 220 نمونه 91 عدد (41.2 درصد) کشت مثبت شدند و 161 نوع میکوباکتریوم تشخیص داده شد که شایع ترین آنها عبارت بودند از میکوباکتریوم فورچوئیتوم (21.8 درصد)، میکوباکتریوم فلاویسنس (20.5 درصد) و میکوباکتریوم چلونه ای (16.8 درصد). شیوع و تنوع میکوباکتریوم های محیطی در مناطق کم شیوع بسیار بیشتر از مناطق پرشیوع بود. هر چند، این اختلاف می تواند مربوط به عوامل زیست محیطی باشد، نشان دهنده این است که احتمال برخورد سیستم ایمنی ساکنین این مناطق با میکوباکتریوم های محیطی بیشتر است.

---

زمینه و هدف : باکتری‌های مقیم آب، مخزن بسیار مهمی از ژن‌های مقاومت آنتی‌بیوتیکی هستند. این مطالعه به منظور تعیین مقاومت آنتی‌بیوتیکی سویه‌های اشریشیاکلی جدا شده از آب‌های خام استان گلستان انجام شد.

روش بررسی : در این مطالعه توصیفی 26 نمونه از آب رودخانه زیارت (13 نمونه قبل و 13 نمونه بعد از تصفیه) و 36 نمونه از آب چشمه‌های منطقه آزادشهر (18 نمونه قبل و 18 نمونه بعد از تصفیه) جمع‌آوری گردید. تعداد 75 نمونه باکتری اشریشیاکلی (50 ایزوله از رودخانه و 25 ایزوله از چشمه‌ها) از آب‌های خام استان گلستان به روش حداکثر تعداد احتمالی از طریق تست‌های افتراقی شناسایی و جداسازی شد. حساسیت سویه‌های اشریشیاکلی به آنتی‌بیوتیک‌های آموکسی‌سیلین / کلاولانیک‌اسید، آمپی‌سیلین، ایمی‌پنم، سفالوتین، سفوتاکسیم، جنتامیسین، آمیکاسین، تتراسایکلین، نالیدیکسیک اسید، سیپروفلوکساسین و تری‌متوپریم / سولفامتوکسازول به روش انتشار از دیسک کربی بایر مورد سنجش قرار گرفت.

یافته‌ها : 14 نمونه آب خام چشمه‌ها و 12 نمونه آب خام رودخانه‌ها حاوی اشریشیاکلی بودند. پس از تصفیه، همه نمونه‌ها عاری از اشریشیاکلی ارزیابی شد. تمامی سویه‌های اشریشیاکلی جدا شده از نمونه‌ها مقاومت فنوتیپی مشابهی نسبت به 11 آنتی‌بیوتیک مورد بررسی نشان دادند و عمده‌ترین مقاومت به آنتی‌بیوتیک‌های آمپی‌سیلین (رودخانه 94 درصد، چشمه‌ها 88 درصد)، آموکسی‌سیلین / کلاولانیک اسید (رودخانه 76 درصد، چشمه‌ها 80 درصد)، تتراسایکلین (رودخانه 14 درصد، چشمه‌ها 16 درصد) و سفالوتین (رودخانه 8 درصد، چشمه‌ها 16درصد) دیده شد. مقاومت به تری‌متوپریم / سولفامتوکسازول (8 درصد)، نالیدیکسیک اسید (2 درصد) و سیپروفلوکساسین (2 درصد) به‌تنهایی فقط در نمونه‌های رودخانه دیده شد. تمامی ایزوله‌های جدا شده از رودخانه و چشمه نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های ایمی‌پنم، سفوتاکسیم، جنتامایسین و آمیکاسین کاملاً حساس بودند و نسبت به بقیه آنتی‌بیوتیک‌ها مقاومت متوسط داشتند.

نتیجه‌گیری : تصفیه آب مورد استفاده چشمه‌ها و رودخانه‌ها سبب از بین رفتن اشریشیاکلی می‌گردد. باتوجه به مقاومت فنوتیپی مشاهده شده در آب خام چشمه‌ها، احتمالاً عدم تصفیه آن می‌تواند سبب انتقال مقاومت آنتی‌بیوتیکی به بدن انسان شود.

---

زمینه و هدف: عفونت همزمان سل (Tuberculosis) و COVID-19 یک چالش بهداشتی قابل توجه در سطح جهانی است. استان گلستان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کانون‌های بیماری سل مطرح است. این مطالعه به منظور ارزیابی همزمان اپیدمیولوژی بالینی بیماری سل و COVID-19 در مراجعین به مرکز آموزشی درمانی پنجم آذر شهر گرگان انجام شد.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی گذشته‌نگر روی 22 بیمار (12 مرد و 10 زن) مبتلا به COVID-19 و سل فعال یا قدیمی بستری در مرکز آموزشی درمانی 5 آذر گرگان طی سال‌های 1399 تا 1401 انجام شد. از پرونده‌های موجود در بیمارستان اطلاعات بالینی و استفاده از RT-PCR  نمونه‌های سواب گلو و بینی از دستگاه تنفسی فوقانی و نمونه ترشحات لوله تراشه استخراج و به‌صورت چک لیست تهیه شد.

یافته‌ها: از تعداد 22 بیمار 13 نفر متوفی و 9 نفر بهبود یافته بودند. بخش بستری بیماران شامل بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) (36 درصد)، ایزوله تنفسی (36%) ، جراحی (4.5%) و عفونی (23%) بود که 100 درصد بیماران ICU در گروه متوفی قرار گرفتند (P<0.05). علائم بالینی همه 13 بیمار متوفی تنگی نفس بود (P<0.05). در نتایج آزمایشگاهی ALT و BUN گروه متوفی به طور قابل توجهی بیش از گروه بهبود یافته بود (P<0.05). مقادیر ایندکس‌های هماتولوژی WBC، Hb، Hct و MCHC گروه بهبودیافته به‌طور معنی‌داری بیشتر از گروه متوفی بود (P<0.05).

نتیجه‌گیری: احتمال بروز مرگ در بیماران مبتلا به عفونت همزمان سل و COVID-19 دچار تنگی نفس و بستری در بخش مراقبت‌های ویژه دارای افزایش مقادیر آزمایشگاهی ALT و BUN ، بیشتر است.