آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
جمعه 31 فروردین 1403
مقدمه و جایگاه واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریها :
واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریها یکی از واحدهای تخصصی ستاد مرکز بهداشت شهرستان می باشد که در زمینه چگونگی الگوی توزیع بیماریها از نظر اتیولوژی ، توزیع مکانی ، توزیع زمانی ، توزیع انسانی و بخصوص بار بیماریها (Burden of Disease ) و عوامل موثر در ان بررسی و مطالعه نموده و بدینوسیله جایگاه اپیدمیولوژیک انها را در محدوده قیاس منطقه ای و ناحیه ای از نظر اسپورادیک ، اندمیک ، طغیان ( Out Break ) و اپیدمیک بودن تعیین و تبیین نموده تا بتواند به عنوان یک واحد از ساختار اجرایی مرکز بهداشت شهرستان و مسول در قبال سلامت احاد جامعه هماهنگ و با همکاری سایر اعضا و دیگر بخشهای موثر بر سلامت و با بهره گیری از توان تخصصی خود در اهداف بهداشتی کشور ، منطقه و شهرستان به نحو شایسته ایفای نقش کند . این واحد در دو حوزه بیماریهای واگیر و غیر واگیر مطابق با سیاست های سازمانی فعالیت می نماید .
بیماریهای واگیر :
بیماری های عفونی واگیردار از قدیمی ترین دشمنان سلامت بشر هستند . همه گیری های ایجاد شده توسط برخی از آنها از جمله وبا و طاعون در قرن های گذشته خسارات سنگینی بر جامعه بشری وارد کرده است . علی رغم پیشرفت های شگرف علم پزشکی در زمینه پیشگیری و درمان بیماری های واگیر متاسفانه هنوز هم بیماری های عفونی با قابلیت ایجاد اپیدمی به عنوان یک مشکل بهداشتی در سراسر جهان مطرح هستند . بروز مقاومت دارویی در عوامل بیماری زا و یا ناقلین آن ها بازگشت مجدد برخی بیماری ها به مناطقی که سالها عاری از آن بوده اند را سبب شده است . کمتراز سه دهه از ابداع واژه های نوپدیدی وباز پدیدی بیماریها میگذرد . بیماریهای بازپدید آن دسته از بیماریهای عفونی هستند که در مناطق تحت کنترل مجددا طغیان نموده اند . بیماریهای نوپدید نیز بیماریهای عفونی هستند که برای اولین بار عارض شده ویا عوامل عفونت زای آنها از ویرولانس بیشتری برخوردار گردیده و یادستخوش مقاومت داروئی واقع شده اند . که از آن جمله می توان به بیماری ایدز، سارس و آنفلوآنزای پرندگان اشاره نمود ، این موارد همه از دلایل لزوم توجه همه بخش های درگیر سلامت به این بیماری ها هستند . برای مدیریت صحیح کنترل بیماری های واگیر ، اطلاعات جامع و به روز در خصوص آنها مورد نیاز است و ابزار تامین این اطلاعات ، نظام مراقبت بیماریها است . برای تحقق این هدف واحد پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر در سطح شهرستانی تحت نظارت گروه تخصصی پیشگیری و مبارزه بابیماریها در سطح معاونت های بهداشتی دانشگاه و مرکز مدیریت بیماریها های واگیر وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی در امر اطلاع رسانی مناسب برای گروه های مختلف رده های بهداشتی درمانی این فرصت را فراهم آورده تا علاوه بر تشخیص و درمان مناسب بیماری ، با بررسی اطرافیان و به کارگیری اصول پیشگیری و مهم تر از آن گزارش به موقع صحیح بیماری در غالب نظام مراقبت از بیماری ها در کنترل و جلوگیری از انتشار بیماری ها نقش بسزایی داشته باشد .
بیماریهای غیر واگیر :
در چند دهه اخیر ، تغییرات اقتصادی- فرهنگی در کشور های با درآمد کم و متوسط با تغییرات سریع اجتماعی همراه بوده است . به موازات فواید بهبود وضعیت اقتصادی بر ارتقاء سلامت جامعه ، روند رو به رشد بیماری های مزمن غیرواگیر و عوارض ناشی از آن چنین جوامعی را در معرض تهدید قرار داده است .این قبیل بیماری های مزمن ، گروهی از بیماری های دارای عوامل خطرزای مشترک هستند که حاصل شیوه نامطلوب زندگی از جمله تغذیه ناسالم ، مصرف دخانیات ، بی تحرکی و تنش های عصبی است .هر چند زمینه ژنتیکی برای بیماری های مزمن مطرح هستند ولی نشان داده شده عوامل مرتبط با شیوه زندگی و عوامل محیطی نقش بسیار مهم تری نسبت به عوامل وراثتی دارند . عوامل خطرزای عمده این بیماری های مزمن شامل بالا بودن فشار خون ، مصرف دخانیات ، اختلالات چربی خون ، دیابت و چاقی است . سکته های مغزی ، حملات قلبی، پوکی استخوان ، بیماری های بد خیم مرتبط هستند که بیماری های غیر واگیر یا بیماری های تحلیل برنده هم نامیده میشوند . پیش بینی می شود که از سال۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰ میلادی ، مرگ و میر ناشی از بیماری های غیرواگیر به میزان ۷۷ درصد افزایش خواهد یافت که بیشترین موارد آن در کشور های در حال رشد خواهد بود.
بر اساس یافته های سازمان بهداشت جهانی ، مداخلات در جهت اصلاح شیوه زندگی و پیشگیری از بیماری های غیرواگیر برای کشور های در حال توسعه از ضرورت ویژه ای برخوردار است ، بدیهی است که چنین مداخلاتی باید با منابع محدود مالی چنین جوامعی متناسب باشد .
براساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی، بیماری های قلبی عروقی ناشی از تصلب شرائین سرخرگ های کرونر قلب در رده اول علل مرگ و میر در سراسر جهان در آمده اند . در سال۱۹۶۰ میلادی ، بیش از ۶۰ درصد از علل مرگ در جهان ، در کشور های در حال توسعه و ۱۵ درصد دیگر در کشور های اروپایی شرقی که دستخوش تغییرات شدید وضعیت اقتصادی بوده اند رخ داده که به طور عمده به دلیل بیماری های قلب و دستگاه گردش خون بوده است. سازمان جهانی بهداشت راه حل کنترل اپیدمی جهانی بیماری های غیر واگیر را ، پیشگیری اولیه مبتنی بر برنامه های جامع و فراگیر جمعیتی عنوان کرده که اساس آن را شناسایی ، پیشگیری و کنترل مهمترین و شایع ترین عوامل خطر دانسته و بر رویکردی گام به گام استوار است . اهداف کلی این ابتکار فراهم نمودن دستورالعمل ها ، زیر ساخت های لازم برای مراقبت جهانی عوامل خطر بیماری های غیر واگیر ، تصمیم گیری مبتنی بر شواهد و پایش مداخلات می باشد . از جمله اهداف کشوری برنامه مراقبت از عوامل خطر بیماری های غیر واگیر با توجه به افق توسعه 1404 و نقشه جامع علمی سلامت کشور شامل موارد زیر می باشد :
- توسعه زیر ساخت های لازم جهت مراقبت از عوامل خطر بیماری های غیرواگیر و نظارت و ارزشیابی بر برنامه های مداخله ای و کنترلی در این زمینه
- تهیه منابع اطلاعاتی به روز و معتبر ملی و استانی از عوامل خطر همراه با نقشه های شیوع ،روند و توزیع آنها
- تهیه ابزاری برای تصمیم گیری های بهداشت عمومی مبتنی بر شواهد با هدف کاهش اپیدمی های در حال ظهور بیماریهای غیر واگیر
- آماده سازی زیر ساخت های حمایتی جهت انجام پژوهش های پیشگیرانه و انجام مداخلات موثر.
- ارتقاء سطح دانش،تقویت و توسعه ظرفیت های بهداشت عمومی و خدمات بهداشتی اولیه در پیشگیری از بیماری های غیر واگیر .
بخش های مربوط به حوزه واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریها :
. بخش زنجیره سرما
. بخش درمان پیشگیری از بیماری هاری و واکسیناسیون مننژیت
. بخش مشاوره بیماریهای رفتاری و ژ نتیک
. بخش کلینیک دیابت
. بخش درمان سل
اهم شرح وظایف واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریها :
- انجام مطالعات اپیدمیولوژیک بیماریها در سطح منطقه ، استخراج شاخصها و وضعیت موجود ، تعیین اولویت ها و نقشه راه
- تدوین برنامه عملیاتی بیماری های واگیر و غیر واگیر با توجه به سیاست های ابلاغی کشوری و استانی واولویت ها و نقشه راه در سطح شهرستان
- براورد هزینه ها و اعتبارات مورد نیاز برنامه های اجرایی ، همچنین درخواست و هماهنگی تامین این اعتبارات و تهیه اسناد مربوط مطابق با سرفصل های ابلاغی و برنامه عملیاتی شهرستان
- هماهنگی نیروی انسانی مورد نیاز برای حوزه پیشگیری و مبارزه با بیماریها مطابق با چارت تشکیلات سازمانی و درخواست نیروهای مورد نیاز در پست های خالی .
- براورد ، درخواست و هماهنگی تامین ملزومات ، تجهیزات ، داروها و واکسن های مورد نیاز و توزیع آن بین واحدهای زیر مجموعه جهت اجرای برنامه ها . و همچنین دپوی مورد نیاز در شرایط عادی و شرایط بحرانی و بلایا
- اجرای بر نامه های واحد در حوزه بیماریهای واگیر و غیر واگیر ( جدول ذیل ) با توجه به دستورالعمل کشوری و سیاست های ابلاغی استانی واولویت ها و نقشه راه در سطح شهرستان
- نظارت و ارزشیابی فعالیت های فنی مرتبط با برنامه های واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریها در قالب پایش های مدیریتی ، گروهی و واحدی از سطوح محیطی شهرستان و تهیه و ارسال پسخوراند و راهکارهای اجرایی در رفع نواقص و مشکلات
- پاسخ دهی مناسب به نتایج و پسخوراند بازدید تیم های نظارتی استانی یا کشوری از شهرستان و همکاری مناسب با انها .
- برنامه ریزی و تشکیل جلسات ، کارگروه ها ، کمیته های فنی درون بخشی و برون بخشی مربوط به حوزه بیماریها در سطح شهرستان در راستای هماهنگی بیشتر و جلب مشارکت ها
- شرکت در جلسات ، کارگروه ها ، کمیته های فنی ، سمینارها ، همایشها و دوره های اموزش و بازاموزی استانی و شهرستانی
- نیاز سنجی ، تهیه متون ، برنامه ریزی ، هماهنگی ، ابلاغ و نظارت بر فعالیت های آموزشی در سطوح محیطی هماهنگ با کمیته اموزش و بازاموزی شهرستان
- اجرای سمینارها ، همایش ها ، دوره ها ، کارگاه ها ، بازاموزی و اشنایی با سیستم برای پرسنل در سطح شهرستان
- جمع اوری ، ثبت ، تجزیه و تحلیل امارهای مربوط به واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریها از واحد های زیر مجموعه و همچنین بخش خصوصی شهرستان .
- تهیه و تنظیم گزارشات و امار های مربوط و ارسال به رده های بالاتر و همچنین مدیریت شهرستان .
- انجام سایر امور ارجاعی و ابلاغی از سطوح مدیریتی شهرستان و استان
- پاسخ دهی مناسب به مسایل و مشکلات ارباب رجوع در حوزه مربوط به واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریها
دفعات مشاهده: 1010 بار |
دفعات چاپ: 203 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر
