هلیکوباکتر پیلوری

  باکتری گرم منفی خمیده مارپیچی شکل که با بررسی میکروسکوپی اپیتلیوم معده بیماران مبتلا به گاستریت مزمن فعال درسال 1983بوسیله Marshall , Warren شناخته شد هلیکوباکتر پیلوری نامیده شد.

  هلیکوباکتر پیلوری شایعترین عامل ایجاد عفونت باکتریایی مزمن و عامل اصلی ایجاد زخم پپتیک ،گاستریت فعال مزمن – دردنیا شناخته شده به طوری که در معده بیش از 50 درصد مردم جهان بصورت تجمع یافته وجود دارد.

  سازمان بهداشت جهانی ( WHO ) هلیکوباکترپیلوری را به عنوان یک عامل سرطان زا ,از گروه 1 طبقه بندی کرده است.

  انتقال عفونت:

  روش انتقال فرد به فرد از طریق مدفوعی – دهانی یا تماس دهانی – دهانی می باشد.

  بیماریزایی:

  از نظر اپیدمیولوژیکی هلیکوباکترپیلوری جز عوامل ایجاد کننده بیماری های عفونی معمول در جهان است. این باکتری باعث 95%التهاب مزمن معده،70-80% گاسترودئودنال و نیز توسعه سرطان معده می شود.

  عفونت مزمن هلیکو باکتر پیلوری ممکن است همراه با گاستریت مزمن، بیماریهای پپتیک اولسر، آدنو کارسینومای گاستریت باشد . تقریباً 20%ازکسانی که آلوده به هلیکوباکترپیلوری هستند دچار اختلات مربوط به گاسترودئودنال درطی زندگیشان می شوند .عفونت این باکتری می تواند نقش برجسته ای در بروز سرطان معده داشته باشد.بروز سالیانه عفونت هلیکوباکترپیلوری درکشورهای درحال توسعه 4تا15%ولی درکشورهای صنعتی 0.5 %می باشد.

  اپیدمیولوژی:

  مطالعات انجام شده در ایران نشان داد که میزان شیوع عفونت در جمعیت استان کردستان در سال1386، 36% ،شیوع آن در شهر ساری در سال 1380 ،64.2% و در کرمان 61.6% بوده است. مطالعه ای در زنجان در سال 1383 بیانگر شیوع52.8% می باشد. ،و در نهاوند 70.6% ارزیابی شد. در مطالعه انجام شده در سال 1387 در استان گلستان شیوع عفونت هلیکوباکتر پیلوری 66.4% بوده است .

  نحوه درمان

  بعد از معاینه و بررسی پزشک می‏تواند درمان را شروع کند. اگر آزمایش‏ها نشان دهند که باکتری هلیکوباکترپیلوری در دستگاه گوارش وجود دارد، درمان‏های دارویی برای کشتن این باکتری تجویز می‏شود و در نتیجه زخم نیز ترمیم می‏یابد.

  -درمانهای دارویی:

  برای کشتن باکتری هلیکوباکترپیلوری پزشک آنتی‏بیوتیک‏های ویژه‏ای تجویز خواهد کرد. اغلب درمانهای دارویی معمول زخم نیز تجویز می‏شوند. بیشتر اوقات کشتن این باکتری مانع از برگشت زخم خواهد شد. گاهی اوقات همه باکتری‏ها کشته نمی‏شوند یا اینکه مجدداً برمی‏گردند. اگر این حالت اتفاق بیفتد زخم دیگری تشکیل خواهد شد.

  کمک به موفقیت درمان

  پرهیز از کشیدن سیگار و عدم مصرف مسکن‏هایی مانند آسپیرین و داروهای مشابه می‏تواند به بهبود زخم و جلوگیری از برگشت آن کمک کند.

  مواردی که باید پزشک را مطلع کنید

  با درمان مناسب، اکثر زخم‏ها بدون مشکل ترمیم می‏شوند اما اگر شما متوجه هر کدام از موارد ذیل شدید به پزشک خود اطلاع دهید:

 
• استفراغ مکرر یا استفراق خونی
• مدفوع قیری رنگ، تیره یا خونی
• درد ناگهانی و شدید
• کاهش مداوم وزن
• تداوم درد بعد از خوردن داروهایتان

  چه کسانی بیشتر در معرض آلودگی به هلیکوباکتر هستند؟

  از آنجایی که این ارگانیسم تنها از طریق آب و غذا منتقل می‌شود که با مواد مدفوعی عفونی انسان آلوده شده باشند، عفونت با هلیکوباکتر پیلوری بیش از همه در مناطقی شایع‌ هستند که ازدحام جمعیت، بهداشت نامناسب و عدم رعایت کافی نظافت وجود داشته باشند.

  آیا ممکن است عفونت مجدد هلیکوباکترپیلوری رخ دهد؟

  عود عفونت هلیکوباکترپیلوری ناشایع است. موارد معدودی که رخ می‌دهند ممکن است ناشی از بازگشت عفونت پیشین یا عفونت مجدد با هلیکوباکترپیلوری باشند.   

  بازگشت عفونت پیشین زمانی رخ می‌دهد که سویه منشا (اصلی) هلیکوباکترپیلوری مجددا کلونیزه می‌شود و در زمانی دیرتر شناسایی ‌گردد؛ عفونت مجدد زمانی رخ می‌دهد که بیمار به یک سویه جدید هلیکوباکترپیلوری آلوده می‌شود. میزان عود با گذر زمان کاهش می‌یابد و پس از یک سال با میزان کسب عفونت هلیکوباکترپیلوری در بزرگسالان برابر می‌شود (2-5/0 در سال). ممکن است عفونت مجدد از طریق حفره دهان (پلاک دندانی، زبان) و اندوسکوپی رخ دهد؛ با این حال برای تعیین ارتباط بالینی این منابع بالقوه به انجام مطالعات بیشتر نیاز است.