پیشگیری از مسمومیت ناشی از داروها

بر اساس گزارشات موجود، در طی 7 سال گذشته، تا سال 1393 متاسفانه شاهد سیر صعودی مسمومیت های منجر به فوت ناشی از دارو بوده ایم. به نقل از سازمان پزشکی قانونی کشور در سال های اخیر گرچه مرگ ناشی از دارو در محدوده 13 تا 14 درصد از تعداد کل مسمومیت ها می باشد ولی در عین حال هنوز رقم بالایی است.
بر اساس امار های دریافت شده از بیمارستان های مرجع مسمومیت در کشور، مشاهده می شود که مسمومیت دارویی اولین علت مراجعه به بخش مسمومیت ها می باشد.
داروها یکی از خطرناک ترین عوامل مسمومیت زا در منازل می باشند. بنابراین ضمن اجتناب از مصرف خودسرانه داروها، باید توجه داشت مقادیر بالای برخی از داروهای به ظاهر کم خطر، می توانند برای فرد خصوصا کودکان و افراد مسن کشنده باشد.


راهکارهای پیشگیری از مسمومیت دارویی
 

  1- با مصرف خودسرانه داروها بدون تجویز پزشک، سلامت خود را به خطر نیندازید.

  2- مقادیر بالای برخی از داروهای به ظاهر کم خطر، می توانند برای فرد کشنده باشد.

  3- شایعترین علت بروز مسمومیت در جهان، مصرف داروها بیش از مقادیر درمانی می باشد.

  4- دهان، شایعترین راه ورود سموم به بدن می باشد.

  5- داروها را دور از دید و دسترس کودکان و در ارتفاع بالا ودر کمد مجهز به قفل نگه داری نمایید.

  6- در هنگام بیماری کودکتان مراقب باشید تا دوز تکراری دارو به وی ندهید .

  7- داروهای مصرفی افراد خانواده را دور از دسترس کودکان نگهدارید.

  8- از قرار دادن دارو در کیف دستی پرهیز کنید تا مانع خورده شدن دارو توسط کودکان شود.

  9- داروهای خود را در مقابل چشم کودکان نخورید، چرا که کودکان از رفتار بزرگسالان تقلید می کنند و ممکن است دور از چشم والدین داروها را به دهان ببرند.

  10- اگر به کودک خود دارو می دهید به او تفهیم کنید که این دارو است و از کلماتی مثل آبنبات، شکلات و یا خوراکی استفاده نکنید.

  11- داروهای خود را در مقابل کودکان مصرف نکنید و آنها را در خوردن دارو مشارکت ندهید.

  12- بهتر است داروهای بیمار افسرده و یا بیمارانی که تعادل رفتاری ندارند و یا افرادی که سابقه اقدام به خودکشی دارند را دور از دسترش ایشان قرار دهید و مراقبت دقیقی در خصوص میزان داروی مصرفی ایشان به عمل آورید.

  13- بر مصرف داروی افراد مسن خانواده نظارت داشته باشید چراکه ایشان به دلایل زیر ممکن است داروی خود را به اشتباه یا بطور تکراری مصرف نمایند: تشابه ظاهری شکل داروها، ابتلا به فراموشی، عدم اطلاع از نام داروها، بی سوادی یا کم سوادی و یا خوانا نبودن مقادیر مصرفی دارو مندرج روی جعبه دارویی.

  14- بهترین کار برای پیشگیری از خوردن دوز تکراری دارو، یادداشت کردن دفعات مصرف دارو و یا قرار دادن قرصها در داخل جعبه های مخصوص تقسیم بندی شده (برحسب صبح، ظهر و شب) می باشد.

  15- مصرف مقادیر بالای بسیاری از داروها در اقدام به خودکشی، ممکن است در ابتدا علامت و نشانه خاصی نداشته باشد ولی وضعیت فرد مسموم به طور ناگهانی وخیم گردد.

  16- بروز مسمومیت توسط برخی از داروها هرچند ممکن است منجر به مرگ نگردد ولی مقادیر بالای این داروها می توانند منجر به صدمات دائمی کبد و کلیه فرد مسموم شود.

  17- داروها را مطابق با توصیه پزشک یا داروساز و نه بیشتر از آن مصرف نمائید چراکه با مصرف چند برابر مقادیر درمانی داروها به طور خودسرانه، نه تنها روند درمان شما سریعتر نمی شود بلکه تنها دچار عوارض سوء و یا مسمومیت با داروها خواهید شد.

  18- مصرف بیش از مقادیر توصیه شده داروهای مسکن سبب سمیت و تخریب کلیه ها خواهد شد.

  19- داروها خصوصاً داروهای خوش طعم مخصوص کودکان را از دسترس ایشان دور نگه دارید. ممکن است با استفاده از غفلت شما، کودک اقدام به مصرف دارو نماید.

  20- در برخورد با فرد مسموم غیر هوشیاری که در کنارش بسته های داروی خورده شده وجود دارد، ضمن حفظ خونسردی خود و عدم القاء استفراغ در این فرد، بسته های دارویی را همراه بیمار به بیمارستان ببرید.

  21- در مسمومیت های تعمدی با دارو، بهتر است در صورت هوشیاری فرد مسموم، نام دارو یا داروهای مصرفی و تعداد هر یک از آنها را از وی بپرسید و به کادر درمانی اطلاع دهید.

  22- در اغلب مسمومیت های اتفاقی و یا تعمدی با داروها، برای اطلاع از نحوه انجام اقدامات اولیه، هرچه سریع تر با شماره تلفن مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم  190  تماس بگیرید.

  23- آیا می دانید شایعترین علت مسمومیت در کشور ما بروز مسمومیت های دارویی می باشد.

  24- چنانچه در خانه کودک زیر 5 سال دارید، حتما داروها را در کمدهای بالاتر و مجهز به قفل قرار دهید.

  25- کودکان کنجکاوند و ممکن است زمانی که افراد مسن فامیل در حال مصرف داروهای خود می باشند، کودکان اقدام به چشیدن و یا بلعیدن دارو بنمایند.

  در دسترس بودن و مصرف داروهای ترک اعتیاد مانند شربت متادون، می تواند منجر به مرگ کودکان شود.

مرکز اطلاع رسانی دارو ها و سموم معاونت غذا ودارو