تاریخچه شهرستان مینودشت شهر مینودشت ، با جمعیت حدود ۳۲هزار نفر به مساحت ۷کیلومتر ، شهری است دامنه ای ( نه کوهستانی و نه دشتی ) با آب و هوایی بسیار معتدل ، که شغل عمده مردم آن کشاورزی در مقیاس کوچک و کم درآمد و مشاغل جنبی آن بازرگانی و تجاری می باشد . قومیت اصلی مردم منطقه ، قزلباش بوده و قومیت های تات نیز در مناطق کوهستانی زندگی می کنند . اقوام و مهاجرانی از شهرهای اطراف در این شهر سکونت دارند که همزیستی و همگرایی خوبی بین آنان وجود دارد . قدیمی ترین اصطلاحی که به شهر مینودشت نسبت داده شده کلمه کبودجامه می باشد که قدمت تاریخی زیادی دارد . حمدا… مستوفی ( مورّخ ایرانی ) و سیّاح و جهانگرد معروف انگلیسی … در سفرنامه خودش این مطلب را ارائه می کند « کبودجامه منطقه ای بود بین خوارزم و استرآباد (گرگان امروزی) که مردم در آن سکونت داشتند . » مردم کبودجامه پس از استیلای مغولان بر خوارزم به این منطقه آمده و مسقر می شوند ، پس از انحطاط دولت و تمدن جرجان که توسط حملات مغول صورت گرفت ، منطقه جرجان زیر سیطرۀ حکومت کبود جامه ها قرار گرفت . از نظر شرایط بومی – اقلیمی و طبیعی ، مورخان به نکته جالبی اشاره می کنند و آن اینکه : « کبود جامه منطقه ای بوده بسیار عریض و پهناور با باغهای انگور و تولیدات وسیع ابریشم و غلّه که نشان از آبادانی منطقه داشته است . » ولی در اواخر سنه هشتم در اثر حمله تیمور این منطقه رو به انحطاط میگذارد . بعد از کلمه کبود جامه لفظ « حاجیلر » به این منطقه اطلاق شد که بنا به منابع موثق حاجیلرها ، طایفه ای از گرایلوها می باشند ، که آنها هم بخشی از کبودجامه ها بوده اند . سیاح و جهانگرد انگلیسی در سفرنامۀ مازندران خودش معتقد است : محمدحسن خان جلایر در استرآباد اعلام استقلال میکند و حکومت مرکزی برای سرکوب این قیام سپاهی را به منطقه اعزام میکند ، محمدحسن خان جلایر به محلی به نام قلعه ماران ( منطقه ای وسیع و چشم نواز میان رامیان و روستای قلعه قافه ) متواری می شود ، درآنجا یکی از معتمدین محمدحسن خان به نام «حاجی» مخفیگاه او را به حکومت مرکزی گزارش داده و حکومت مرکزی هم به رسم سپاس منطقه قلعه ماران و مناطق مجاور آن را ( که بعدها حاجیلر نامیده شد ) به او واگذار کرد . اصطلاح کلمه « سنگر» بعد از حاجیلر بوده و معنای این کلمه سازگاری چندانی با موقعیت این منطقه ندارد . سنگر محله محدودی در بخش پسرک ( از محلات شهر مینودشت ) می باشد و علت نامگذاری آن این بوده که در یک مقطع زمانی خاصی جنگی بین مردم حاجیلر و مهدی شاه ( یکی از خوانین فندرسک ) صورت گرفته که مردم حاجیلر به دفاع از حریم شهر پرداختند که کلمه سنگر پسرک نیز به نوعی به این شهر اطلاق شد . این منطقه از سال ۱۳۱۶ بعد از استحکام حاکمیت رضاشاه به جهت بکر و چشم اندازهای بسیار زیبایی که داشته ، دشت مینو ، دشت بهشت و نهایتاً مینودشت نامگذاری می شود . شهر مینودشت از سه محله پسرک ، خوردیماق و قره محمودلوها تشکیل شده است . عمده مردم این منطقه قزلباش بوده و به زبان ترکی تکلم می کنند . قزلباش ها در زمان حکومت صفویه برای برقراری امنیت به جهت ترک تازی هایی که به این منطقه می شد ، به این محل آورده شده و به صورت یک طایفه محلی مستقر می شوند . بقایای تمدنی و کاوش های باستان شناسی ، نشان از یک پیشینۀ بسیار کهن و غنی از فرهنگ و تمدن این مرز و بوم دارد . از نمونه های برجسته ای از کاوش های باستان شناسان در منطقه می توان به غار کیارآم اشاره کرد . چارلز مک بورنی یکی از اساتید دانشگاه کمبریج لندن در سال ۱۳۴۲ که در این منطقه گمانه زنی هایی انجام داده و ۵۰ حلقه چاه حفاری کردند ، که در این حفاری ها توانستند بقایای حیواناتی که امروزه نسل آنها منقرض شده را پیدا کنند که این خود نشان از غنای تمدن منطقه دارد . از آثار تاریخی مینودشت می توان به قلعه سلیمان بوقو که در ۳/سه کیلومتری روستای ترسه مربوط به عصر سلجوقی ، شهر باستانی دشت حلقه یا دشت قلعه مربوط به عصر اشکانیان و ( کهنه حمام ) که در شهر مینودشت واقع شده و به روایت سازمان میراث فرهنگی عمری ۴۰۰ ساله دارد که از معماری زیبایی برخوردار بوده و نشان از سابقه فرهنگی و قدمت منطقه دارد .