دانشگاه علوم پزشکی گلستان

دکتر ناهید جعفری در گزارشی به وبدا از هفته سلامت مردان اینگونه می گوید: امسال هفته ملی سلامت مردان ایران ( سما) را در شرایطی برگزار می کنیم که همچنان با همه گیری کووید ۱۹ مواجه هستیم. شواهد حاکی از آن است که در همه گیری کووید ۱۹ ، خطر مستقیم بیشتری، سلامتی و حیات مردان را تهدید می کند و به همین دلیل شعار هفته مذکور« همه گیری کرونا: توجه بیشتر به سلامت مردان»  در نظر گرفته شده است.
مهمترین عواملی که در ابتلا و شدت بیشتر عوارض کووید ۱۹ در مردان نقش بازی می کنند و در مطالعات مختلف در نقاط مختلف دنیا مورد تاکید قرار گرفته اند، عبارتند از:
دلایل بیولوژیکی مانند دلایل ژنتیکی ، هورمونی و آنزیمها
 دلایل مربوط به پروفایل اجتماعی و مسئولیت شغلی و اقتصادی مردان که سبب مواجهه بیشتر آنان با عوامل خطر می شود
 دلایل فرهنگی از جمله باور غلط مردان مبنی بر برتر بودن و قوی تر بودن مردان نسبت به زنان و در نتیجه مغفول ماندن تمرکز بر سلامت که سبب می شود مردان کمتری به مراکز درمانی مراجعه می کنند و به انجام آزمایش تن می دهند یا کمتر از زنان به رعایت اصول بهداشتی تعریف شده مانند شستشوی مکرر دستها، استفاده از ماسک و دستکش مبادرت می ورزند.  
وجود بیماریهای مزمن مانند بیماری قلبی عروقی ) فشارخون بالا، دیابت، بیماری عروق قلب و بیماری عروق مغز( بیشتر در مردان نسبت به زنان و
رفتارهای ناسالم مردان مانند تغذیه ناسالم و بی تحرکی و مصرف دخانیات
در مجموع چرا میزان مرگ و میر به دلایل مختلف در آقایان بیشتر است؟
به طور کلی مردان در همه گروههای سنی، مرگ و میر بالاتر و طول عمر کوتاه تری نسبت به زنان به دلایل مشابه دارند و مشکلات و مواجهات و عوامل خطر اختصاصی متعددی از قبیل موارد ذیل  نیز، سلامت آنان را تهدید می کند:
رفتارهای پرخطر بیشتر ،
 مواجهات خطرناک مانند مواجهات خطر ناک شغلی
 خشونت بالاتر در مردان،
 سوانح و حوادث ترافیکی و شغلی کشنده 
 شیوع و بروز بیشتر بیماریهای مزمن کشنده مانند سکته قلبی و مغزی، سرطانها در مردان
موارد پیشگفت از مهمترین دلایل مرگ و میر بالاتر و عمر کوتاهتر مردان بوده  که آن را به یک بحران مهم سلامتی در همه دنیا تبدیل کرده است.
از طرف دیگر مردان ازخدمات بهداشتی درمانی کمتری بهره مند می گردند.
در چنین شرایطی آگاهی، حمایت و عمل به عنوان اصلی ترین راهکارهای رفع بحران فوق می تواند جامعه مردان را نیز از حداقل مواهب سلامت بهره مند سازد.
شایعترین سرطان در میان مردان :سرطان معده و سرطان ریه شایعترین و کشنده ترین سرطانها در مردان ایران هستند و سرطان روده نیز سرطان شایعی است که در صورت تشخیص زودهنگام قابلیت درمان کامل دارد. اما سرطانهای اختصاصی مردان از جمله سرطان پروستات، بیضه و مثانه در مردان از اهمیت زیادی برخوردارند.
سرطان پروستات ۱۰ تا ۱۱ درصد سرطانهای مردان را شامل می شود. به طور کلی سرطان پروستات سیر کندی دارد و در صورتی که به موقع تشخیص داده شود موفقیت بالایی در درمان خواهد داشت.
 
از دیگر عوامل تاثیر گذار بر سلامت مردان که در بالا نیز به آن اشاره گردید می توان به عواملی شغلی اشاره کرد:
بیماریهای شغلی مانند بیماریهای ریوی، سرطانهای شغلی، گرفتاریهای اسکلتی عضلانی، عوامل تاثیر گذار ناشی از شغل بر سلامت باروری مردان و حوادث شغلی از مهمترین مواردی هستند که سبب مرگ و میر یا ناتوانی و بیماری مزمن در مردان می شوند.
از مهمترین دلایل مرگ و میر بالاتر و عمر کوتاهتر مردان است که آن را به یک بحران مهم سلامتی در همه دنیا تبدیل کرده است.
 
محیط کار سالم که در آن کارکنان و مدیران با هم برای حمایت و ارتقای سلامت کار می کنند و شرایط لازم برای
تغذیه صحیح،
تحرک بدنی کافی،
حفظ وزن سالم ،
 حذف مصرف دخانیات و سایر مواد اعتیاد آور
را مهیا نموده و شرایطی را  ایجاد می نماید که:
ایمنی و سلامتی برای کارکنان تامین گردد،
رفاه و سلامت روانی مد نظر قرار گیرد،
 امکان استفاده از خدمات بهداشتی و غربالگری فراهم باشد،
می تواند در ارتقای سلامت شغلی کارکنان و به ویژه مردان موثر باشد.
 
مهمترین اقدام وزارت بهداشت برای سلامت مردان در سال جاری چیست؟
از سال ۹۸ تدوین سند ملی سلامت مردان توسط اداره سلامت میانسالان دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس پیگیری شده است و با همکاری همه جانبه ی سازمان دولتی وخصوصی و انجمن های علمی مرتبط با برگزاری جلسات مدیریتی و با بهره گیری از نظرات کارشناسی صاحب نظران و مراکز تحقیقاتی و علمی تدوین شده و دبیرخانه ی شورای عالی سلامت وامنیت غذایی نیز بررسی سند در کمیسیون عالی را در برنامه ی خود قرارداده است و پس از تصویب آن، در سال جاری تدوین و اجرای برنامه های عملیاتی آغاز خواهد شد.
پیش از این نیز اقدامات مهم دیگری در زمینه سلامت مردان صورت گرفته است از جمله:
 تدوین و اجرای موفق پایلوت برنامه سلامت مردان میانسال در ۵ دانشگاه
 تدوین پروتکل های خودمراقبتی مردان کشور
 اجرای کمپین های مختلف در هفته ملی سلامت مردان
 اجرای پروژه های تحقیقاتی و هماهنگی های بین بخشی متعدد در زمینه سلامت مردان
 مکاتبات و گزارشهای متعدد بین المللی در زمینه سلامت مردان
 ارتباط منسجم و مداوم با دانشگاه های علوم پزشکی کشور در زمینه سلامت مردان
 اقدامات مرتبط با تدوین سند ملی فوق الذکر
امید است با برگزاری هفته سلامت مردان بتوانیم گامی هر چند کوچک  در جهت ارتقاء آگاهی و تامین سلامت مردان برداریم.